Ostatni film z Bartoszewskim

Dokument „Opowieść o „Żegocie” to nie tylko historia ludzi dobrej woli ratujących w czasie II wojny Żydów, ale także ostatni film z udziałem prof. Władysława Bartoszewskiego.

Aktualizacja: 04.05.2015 07:11 Publikacja: 04.05.2015 07:00

Ostatni film z Bartoszewskim

Foto: materiały prasowe

Emisja 4 maja, w poniedziałek w TVP 1 o 22.10.

Władysław Bartoszewski w październiku 1963 roku zasadził drzewko „Żegoty" w Alei Sprawiedliwych na Wzgórzu Pamięci w Jerozolimie.

W filmie zrealizowanym przez Zofię Kunert, przywołuje on okoliczności powstania "Żegoty", czyli działającej w konspiracji Rady Ratującej Żydów. Jej nazwę wymyśliła pisarka Zofia Kossak-Szczucka – jak wspomina profesor – celowo nie miała ona w nazwie słowa „Żydzi".

- Wszystko co dotyczyło tego pojęcia, było wtedy niebezpieczne – przypomina Bartoszewski. W skład utworzonej we wrześniu 1942 roku "Żegoty" wchodzili zarówno Polacy jak i polscy Żydzi. Przewodniczącym został Julian Grobelny, ps. Trojan.

32-letnia wówczas Irena Sendlerowa pracowała w Miejskim Wydziale Opieki Społecznej, który Niemcy zgodzili się otworzyć pod presją międzynarodowych organizacji charytatywnych. Zarządzali nim Niemcy, ale pracownikami byli Polacy. Sendlerowa zorganizowała kilkuosobową grupę m.in. z Janem Dobraczyńskim, Jadwigą Piotrowską, by fałszować dokumenty umożliwiające Żydom – pod przybranymi polskimi nazwiskami – przetrwanie.

Irena Sendler została kierowniczką referatu dziecięcego "Żegoty". Uratowała od śmierci 2,5 tysiąca żydowskich dzieci. Zdobyła przepustkę pielęgniarki i organizowała wyjścia dzieci, a także zorganizowała sieć prywatnych mieszkań, w których przysposabiano małych uciekinierów do życia poza gettem. Niektóre maluchy były przysypywane śmieciami i wywożone przez zaufanych pracowników. Inne, wyprowadzano kanałami, albo przewożono w paczkach przez współpracujących tramwajarzy. Potem w klasztorach przechowywały je siostry zakonne, tak było np. w Turkowicach.

Jedną z tak uratowanych była Elżbieta Ficowska, wywieziona z getta, gdy miała sześć miesięcy. Jedyne co miała przy sobie, to srebrna łyżeczka z wygrawerowaną na niej datą urodzenia. Opowiada w filmie, że jej przybrana matka miała w domu rodzaj pogotowia, w którym przygotowywała dzieci do dalszej drogi. Ona została, bo jej przyszła matka nie chciała jej oddać kobiecie chorej na gruźlicę....

Z kolei Henrietta Kretz, mieszkająca dziś w Belgii, pamięta, że siostry bez zmrużenia oka przyjęły ją do swojego zgromadzenia, w którym ukrywały już wiele innych dziewcząt narodowości żydowskiej i romskiej.

W filmie Zofii Kunert wiele jest wspomnień ocalałych dzieci Holocaustu...

We wrześniu 1939 roku w Warszawie mieszkało prawie 400 tysięcy Żydów, co stanowiło jedną trzecią populacji miasta. W transportach do Treblinki wywieziono ich 310 tysięcy...

Najliczniejszą grupą narodowościową liczącą 6532 osób, której członkowie otrzymali tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, są Polacy.

Emisja 4 maja, w poniedziałek w TVP 1 o 22.10.

Władysław Bartoszewski w październiku 1963 roku zasadził drzewko „Żegoty" w Alei Sprawiedliwych na Wzgórzu Pamięci w Jerozolimie.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Film
Rekomendacje filmowe: Komedia z Ryanem Goslingiem lub dramat o samobójstwie nastolatka
Film
Cannes 2024: Złota Palma dla Meryl Streep
Film
Mohammad Rasoulof represjonowany. Władze Iranu chcą, by wycofał film z Cannes
Film
Histeria - czyli historia wibratora
Film
#Dzień 6 i zapowiedź #DNIA 7 – w stronę maja, w stronę słońca
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił