Polski rekord w płacy minimalnej

Tegoroczna podwyżka minimalnego wynagrodzenia nie tylko zapewniła nam w Unii pozycję lidera pod względem tempa jego wzrostu, ale i pozwoliła na awans do pierwszej dziesiątki państw Wspólnoty o najwyższym minimum płacowym.

Publikacja: 05.02.2024 03:00

Tegoroczna podwyżka minimalnego wynagrodzenia pozwoliła na awans do pierwszej dziesiątki państw Wspó

Tegoroczna podwyżka minimalnego wynagrodzenia pozwoliła na awans do pierwszej dziesiątki państw Wspólnoty o najwyższym minimum płacowym

Foto: Adobe Stock

Do 978 euro wzrosła z początkiem tego roku liczona we wspólnej walucie płaca minimalna w Polsce. To aż o 31 proc. więcej niż w styczniu 2023 r., co daje nam pierwsze miejsce w Unii – dowodzą najnowsze dane Eurostatu. Chociaż ten rok w większości państw Unii przyniósł wyraźne podwyżki płacowego minimum, to nad Wisłą jego wzrost był najwyższy.

Jesteśmy unijnym liderem, nawet biorąc pod uwagę nieco mniejsze, bo 21,5-proc. tempo wzrostu minimalnego wynagrodzenia w złotych (do 4242 zł). Kolejne miejsca za Polską zajęły Węgry, Chorwacja i Bułgaria, gdzie wzrosło ono o ok. 20 proc., lecz i tak jest sporo niższe niż w Polsce.

Czas na nowe regulacje na rynku pracy

Według porównania Eurostatu, zarówno Polska, jak również pozostałe kraje byłego bloku wschodniego, stopniowo zmniejszają dystans płacowy, który dzieli je od zamożnych krajów „starej” Unii, także pod względem wysokości minimalnego wynagrodzenia. Jego tegoroczna podwyżka zapewniła Polsce awans do pierwszej dziesiątki państw o najwyższej płacowym minimum w Unii. To o cztery miejsca w górę w porównaniu z końcem ubiegłego roku, bo wyprzedziliśmy już Portugalię, Maltę, Litwę i Grecję.

Jak zaznaczają eksperci Eurofound (Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy), za wysokim w tym roku tempem wzrostu płacowego minimum w większości krajów Wspólnoty stoją polityczne próby wyrównania szybko rosnącej w ostatnich latach inflacji. Część państw już zaczęła się też dostosowywać do przyjętej w 2022 r. unijnej dyrektywy dotyczącej adekwatnych wynagrodzeń minimalnych, która powinna być wdrożona w listopadzie 2024 r.

Czytaj więcej

Waloryzacja emerytur: podwójna tak, kwotowa nie

Według jej zapisów minimalna płaca w krajach UE (mająca zapewnić godny poziom życia i pracy) powinna stanowić od 50 do 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia brutto, choć będzie mogła być zależna od regionu kraju.

Liderzy też podwyższyli płacę minimalną

Pomimo tegorocznego rekordu (który umocni kolejna podwyżka płacy minimalnej w lipcu) nadal jest nam daleko do unijnych liderów, którzy w tym roku też wyraźnie zwiększyli swe płacowe minima. W Luksemburgu najwyższe w Unii minimalne wynagrodzenie zwiększyło się prawie o 8 proc. w ujęciu rocznym, do 2,6 tys. euro, w Irlandii wzrosło o ponad 12 proc. – do 2,2 tys. euro, w Holandii prawie o 7 proc. – do 2,1 tys. euro, a w Niemczech o niespełna 3 proc., przekraczając 2 tys. euro.

Polscy ekonomiści i organizacje pracodawców zwracają jednak uwagę na wyjątkowo wysoką nad Wisłą relację minimalnego wynagrodzenia do średniej płacy w gospodarce narodowej, która ma wzrosnąć w tym roku o 10,6 proc. Wtedy płaca minimalna sięgnie 54 proc. średniego wynagrodzenia w gospodarce – co będzie nie tylko historycznym rekordem w Polsce, ale i rekordowym poziomem tego wskaźnika wśród krajów Unii Europejskiej, nie licząc Grecji – zwraca uwagę Kamil Sobolewski, główny ekonomista Pracodawców RP.

Czytaj więcej

Polacy znowu zaczęli oszczędzać. Są rekordy

Dr Paweł Łuczak z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego zwraca uwagę, że wyjątkowo duża w tym roku podwyżka minimalnego wynagrodzenia to nie tylko większa wypłata dla pracownika, lecz również wzrost kosztów jego zatrudnienia. W styczniu br. ten koszt zwiększył się do ponad 5,1 tys. zł, czyli o ok. 900 zł w ujęciu rocznym.

Jak zaznacza Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego, wyniki styczniowego badania koniunktury PIE potwierdzają, że po stronie barier dla biznesu dominują dziś koszty pracy, na które na początku tego roku narzekało siedem na dziesięć ankietowanych firm. Tę średnią podwyższały przemysł i logistyka, gdzie koszty pracy ograniczają działalność ponad trzech czwartych przedsiębiorstw.

Ryzyko szarej strefy na rynku pracy

Co więcej, 56 proc. firm ankietowanych przez PIE ocenia, że to właśnie wzrost minimalnego wynagrodzenia (który wymusi też rewizję części pozostałych płac) będzie wywierał w 2024 r. najsilniejszy wpływ na ich decyzje biznesowe, a 22 proc. mówiło o średnim wpływie tej podwyżki.

Zdaniem prof. Jacka Męciny, doradcy zarządu Konfederacji Lewiatan, o ile w dłuższej perspektywie wzrost płacy minimalnej prowadzi do przyspieszenia automatyzacji w firmach, to w krótszym terminie trzeba się liczyć z bardzo niekorzystnym zjawiskiem poszerzania się szarej strefy.

Czytaj więcej

GUS podał informacje o zarobkach Polaków. W grudniu przekroczono ważną granicę

Według opublikowanych przed kilkoma dniami danych GUS jej skala w ostatnich latach wyraźnie zmalała; podczas gdy w 2017 r. w szarej strefie pracowało 880 tys. osób, to w 2022 r. już tylko 342 tys., czyli o ponad 61 proc. mniej. Szybki wzrost płacy minimalnej może jednak znów zwiększyć skalę i wielkość wypłat „pod stołem”.

Zdaniem Kamila Sobolewskiego tegoroczne statystyki mogą pokazać wzrost liczby pracowników zatrudnionych oficjalnie na część etatu, którzy w rzeczywistości będą pracować w pełnym wymiarze godzin, tyle że za wynagrodzenie wypłacane „do ręki”. Szybki wzrost płacy minimalnej może okazać się też zabójczy dla wielu drobnych biznesów i lokalnych rynków pracy, gdzie trudniej przerzucić wzrost kosztów na podwyżkę cen. W rezultacie część firm i miejsc pracy może tam zniknąć albo przenieść się do szarej strefy.

Do 978 euro wzrosła z początkiem tego roku liczona we wspólnej walucie płaca minimalna w Polsce. To aż o 31 proc. więcej niż w styczniu 2023 r., co daje nam pierwsze miejsce w Unii – dowodzą najnowsze dane Eurostatu. Chociaż ten rok w większości państw Unii przyniósł wyraźne podwyżki płacowego minimum, to nad Wisłą jego wzrost był najwyższy.

Jesteśmy unijnym liderem, nawet biorąc pod uwagę nieco mniejsze, bo 21,5-proc. tempo wzrostu minimalnego wynagrodzenia w złotych (do 4242 zł). Kolejne miejsca za Polską zajęły Węgry, Chorwacja i Bułgaria, gdzie wzrosło ono o ok. 20 proc., lecz i tak jest sporo niższe niż w Polsce.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Wynagrodzenia
Polacy chcą skończyć z płacowym tabu, ale nie do końca
Wynagrodzenia
Wzrośnie dofinansowanie do wynagrodzeń dla osób z niepełnosprawnościami
Wynagrodzenia
Daleko do równych zarobków kobiet i mężczyzn na Wyspach
Wynagrodzenia
Pracownicy nie walczą o podwyżki. To temat tabu
Wynagrodzenia
Płaca minimalna rządzi podwyżkami. Ile przeciętnie zarabiają Polacy?