Na rynku budowlanym osłabia się koniunktura i powraca obrót bez faktur – alarmują przedsiębiorcy w liście do premiera. Domagają się przy tym przywrócenia obowiązujących w przeszłości rozwiązań wspomagających budownictwo: zwrotu VAT za usługi budowlane albo ulgi w podatku dochodowym. Apel do Donalda Tuska podpisało 41 organizacji – głównie z sektora budowlanego oraz m. in. BCC, Związek Rzemiosła Polskiego i Lewiatan.
Sygnatariusze listu wskazują, że sytuacja na rynku budowlanym jest niepokojąca. W 2023 r. wydano bowiem 241 tys. pozwoleń na budowę mieszkań, czyli o 19 proc. mniej niż rok wcześniej. W ubiegłym roku inwestorzy indywidualni rozpoczęli budowę niespełna 70 tys. domów jednorodzinnych, co jest wynikiem o 34 proc. gorszym niż w rekordowym 2021 r. O podobny procent spadła produkcja betonu, a firmy budowlane zostały zmuszone do redukcji zatrudnienia o 10–12 proc. Obrazu dopełniają szacunki branży co do rozwoju szarej strefy: budżet stracił około 1 mld zł na sprzedaży betonu bez faktur VAT.
Czytaj więcej
W pierwszym półroczu 2015 r. ze zwrotu VAT na materiały budowlane skorzystały 52 tys. osób. Fiskus oddał im ponad 100 mln zł. W ubiegłych latach zwrot corocznie przekraczał 1 mld zł. Zmiany przepisów znacznie ograniczyły ulgę.
Przedsiębiorcy zauważają, że w kraju jest blisko 2 mln niezamieszkanych lokali, z których część wymaga remontów w celu przystosowania do użytkowania. Dlatego proponują, by w celu ożywienia rynku przywrócić ulgi podatkowe, które już wcześniej istniały: zwrot części VAT za zakup materiałów budowlanych do remontów lub budowy własnych domów i lokali mieszkalnych. Jako alternatywne rozwiązanie postulują wprowadzenie ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych na te same wydatki.
Ulga budowlana w PIT obowiązywała w latach 1992–2001 i była znacznie szersza niż obowiązująca dziś ulga na remont i termomodernizację (obejmowała niegdyś m.in. zakup gruntu pod budowę). Z kolei zwrot części VAT od materiałów budowlanych obowiązywał w latach 2004–2008, a także – w węższym zakresie – w latach 2014–2018. Zwrot ten dotyczył materiałów, na które podniesiono stawkę VAT z 7 do 22 i 23 proc. w związku z wejściem Polski do UE.
