Cała procedura może trwać nawet kilkanaście miesięcy, opóźniając tym samym sprawę rozwodową. A przynajmniej składającemu pozew zależy na w miarę szybkim jej rozpoznaniu. Lepiej więc wcześniej przestudiować tę proceduralną kwestię. Zajął się nią Sąd Najwyższy w jednym z ostatnich orzeczeń.
Gdzie złożyć pozew gdy małżonkowie mieszkają za granicą?
Sprawa dotyczyła małżonków M. mieszkających aktualnie w Niemczech. Mąż skierował pozew rozwodowy do Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu, a ten ostatni przedstawił Sądowi Najwyższemu akta sprawy celem oznaczenia sądu właściwego (na podstawie art. 45 kodeksu postępowania cywilnego). Przepis ten stanowi, że jeżeli na podstawie regulacji k.p.c. nie można w świetle okoliczności sprawy ustalić właściwości miejscowej (w tym wypadku konkretnego sądu okręgowego), SN oznaczy sąd, przed którym należy wytoczyć powództwo. O oznaczenie sądu, przed który należy wytoczyć powództwo, występuje sąd, do którego wpłynął pozew.
W przypadku spraw rozwodowych kluczowy jest art. 41 k.p.c. Zgodnie z nim powództwo ze stosunku małżeństwa (a więc nie tylko o rozwód) wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu. To drugie pojęcie nie jest zbyt precyzyjne, łączy się je z miejscem skoncentrowania spraw danej osoby, co naturalnie może nieraz budzić wątpliwości (także sądu). Jeśli w ten sposób nie można ustalić właściwości, to wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej (taka jest ogólna zasada pozywania w cywilnych sprawach spornych), a jeżeli i tej podstawy nie ma - sąd miejsca zamieszkania powoda.
Czytaj więcej
Małżonek może utrzymywać ze wspólnego majątku dziecko z poprzedniego związku bez zgody obecnego partnera – uznał Sąd Najwyższy.
SN wyjaśnił właściwość sądów w sprawach rozwodowych
SN wskazał, że oznaczenie przez Sąd Najwyższy, w trybie art. 45 k.p.c., sądu właściwego do rozpoznania powództwa jest uzasadnione dopiero w razie jednoznacznego stwierdzenia, że nie jest możliwe ustalenie właściwości miejscowej sądu na podstawie art. 41 k.p.c..
