Ulga na dziecko nie dla każdego rodzica. Pułapki w PIT za 2023 rok

Rozpoczął się sezon rozliczeń PIT za 2023 rok. Jednym z popularniejszych odliczeń podatkowych jest ulga na dziecko, czyli ulga prorodzinna. Nie każdy rodzic może jednak z niej skorzystać. Trzeba uważać na pułapki.

Aktualizacja: 16.02.2024 08:26 Publikacja: 15.02.2024 13:20

Ulga na dziecko nie dla każdego rodzica. Pułapki w PIT za 2023 rok

Foto: Adobe Stock

Prawo do ulgi na dziecko przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym lub osobom pełniącym funkcję rodziny zastępczej, które uzyskują dochody opodatkowane według skali podatkowej (zarówno jako rezydent jak i nierezydent podatkowy).

Kto nie może skorzystać z ulgi na dziecko w PIT za 2023 r.

Z ulgi na dziecko nie mogą natomiast skorzystać osoby uzyskujące wyłącznie dochody:

  • opodatkowane 19% podatkiem liniowym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej bądź działów specjalnych produkcji rolnej,
  • opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym (ryczałtem ewidencjonowanym, kartą podatkową).

Jak wyjaśnia jednak Ministerstwo Finansów na swojej stronie, jeżeli jednak oprócz ww. dochodów (przychodów) podatnik uzyskuje w roku podatkowym także dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. wynagrodzenie za pracę, zasiłek chorobowy), to w zeznaniu podatkowym składanym w celu rozliczenia tych dochodów ma prawo wykazać kwotę przysługującej do odliczenia ulgi.

Limity w uldze na dziecko w PIT

W przypadku jednego dziecka obowiązują limity. Dochody rodzica (opiekuna) nie mogą przekroczyć w roku podatkowym:

  • 112 000 zł w przypadku, gdy pozostajesz przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim (sumuje się dochody twoje i twojego małżonka),
  • 112 000 zł w przypadku jeśli jesteś osobą samotnie wychowującą dziecko,
  • 56 000 zł w przypadku jeśli nie pozostawałeś w związku małżeńskim, w tym również przez część roku;

Limitami dochodów nie muszą się natomiast przejmować osoby, które wykonywały władzę rodzicielską:

  • w stosunku do dwójki lub więcej dzieci;
  • w stosunku do jednego dziecka, posiadającego:

- orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, lub

- decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

- orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia.

Resort finansów zaznacza, że powyższe zasady dotyczą również osób, które utrzymują pełnoletnie dziecko (dzieci) w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

MF wyjaśnia, że za dochody rodziców dla celów skorzystania z ulgi prorodzinnej rozumie się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym:

  • opodatkowane według skali podatkowej,
  • z kapitałów pieniężnych opodatkowanych 19% stawką podatku (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych),
  • z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane 19% stawką podatku,

- pomniejszone o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne (podatek liniowy).

Według przepisów za podatnika pozostającego w związku małżeńskim nie uważa się:

  • osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów,
  • osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Czytaj więcej

Rusza akcja Twój e-PIT. Zwroty podatku będą mniejsze niż w 2023 roku

Jak obliczyć ulgę na dziecko w PIT

Ministerstwo Finansów podaje, że ulga prorodzinna przysługuje w wysokości:

  • na pierwsze dziecko – 92,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 1 112,04 zł),
  • na drugie dziecko – 92,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 1 112,04 zł),
  • na trzecie dziecko – 166,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 2 000,04 zł),
  • na czwarte i każde kolejne dziecko – 225,00zł (co daje rocznie 2 700,00 zł).

Co to oznacza w praktyce? Resort wyjaśnia to na przykładzie rodzica z trójką dzieci. Wówczas ulga wyniesie: 1 112,04 zł na pierwsze dziecko,  1 112,04 zł na drugie dziecko, 2 000,04 zł na trzecie dziecko, czyli łącznie przysługuje ulga w wysokości 4 224,12 zł rocznie.

Co ważne, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę można odliczyć od podatku w dowolnej ustalonej proporcji.

A co w przypadku braku porozumienia? - Jeżeli zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonujecie władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak wasze miejsce zamieszkania - kwotę tę odliczacie w częściach równych.
W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje ta osoba, u której dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny — wyjaśnia MF.

Jeżeli dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane w tym samym roku podatkowym do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego i następuje to w trakcie miesiąca, każdemu z podatników opiekujących się dzieckiem przysługuje w tym miesiącu odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania nad nim pieczy.

Dla kogo dodatkowy zwrot ulgi na dziecko w PIT

Ministerstwo wskazuje, że w przypadku gdy zabraknie podatku do odliczenia pełnej kwoty przysługującej ulgi, można otrzymać różnicę w postaci dodatkowego zwrotu.

Kwota ta jest jednak ograniczona tzn. nie może przekroczyć zapłaconych przez podatnika podlegających odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne pomniejszonych o odliczone od podatku liniowego lub zryczałtowanego podatku dochodowego składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Do składek tych zaliczyć można również składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone od przychodów objętych: zwolnieniem PIT dla młodych, zwolnieniem dla powracających, zwolnieniem dla rodzin 4+, zwolnieniem dla pracujących seniorów.

Natomiast przy obliczaniu kwoty dodatkowego zwrotu ulgi nie można uwzględniać składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które odliczono w zeznaniu PIT-28, odliczono w zeznaniu PIT-36L lub zostały wykazane jako odliczone w PIT-16A.

Czytaj więcej

Przy rozliczeniu PIT za 2023 r. pomoże chatbot

Jak dokumentować prawo do ulgi w PIT

Resort finansów wyjaśnia, że odliczenia można dokonać w składanym zeznaniu podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Aby rozliczyć ulgę na dziecko trzeba złożyć właściwe zeznanie podatkowe tj. PIT-36 lub PIT-37, wraz z załącznikiem PIT/O.

W załączniku PIT/O należy podać numery PESEL dzieci, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty ich urodzenia.

W przypadku wspólnego rozliczenia PIT z małżonkiem wystarczy złożyć jeden PIT/O. Jeżeli obojgu małżonków przysługuje ulga, ale składają odrębne zeznania podatkowe, każde w załączniku PIT/O wpisuje kwotę, którą odlicza od podatku. Jeżeli odliczenia dokonuje tylko z jedno z małżonków, drugie nie dołącza PIT/O do swojego zeznania.

Prawo do ulgi na dziecko przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym lub osobom pełniącym funkcję rodziny zastępczej, które uzyskują dochody opodatkowane według skali podatkowej (zarówno jako rezydent jak i nierezydent podatkowy).

Kto nie może skorzystać z ulgi na dziecko w PIT za 2023 r.

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawnicy
Jeden z najbardziej znanych prawników w Polsce odsunięty od zajęć ze studentami
Prawo dla Ciebie
Pokłosie afery Collegium Humanum? Będzie zaostrzenie przepisów o studiach podyplomowych
Spadki i darowizny
Ten testament wywołuje najwięcej sporów. Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok
Samorząd
Krzyże w warszawskich urzędach zakazane. Sprawa trafi do prokuratury
Praca, Emerytury i renty
Czternasta emerytura - rząd proponuje termin
Materiał Promocyjny
Technologia na etacie. Jak zbudować efektywny HR i skutecznie zarządzać kapitałem ludzkim?