Da Vinci i „człowiek żelazne płuco”

Pierwsze projekty urządzenia działającego jak respirator już w XV stuleciu przygotował sam Leonardo da Vinci.

Aktualizacja: 20.08.2021 19:00 Publikacja: 05.10.2020 18:20

Pierwsze „żelazne płuco” powstało w 1928 r. Pomagało dzieciom, które przeszły polio

Pierwsze „żelazne płuco” powstało w 1928 r. Pomagało dzieciom, które przeszły polio

Foto: Everett Collection

Leonardo da Vinci sugerował, że nawilżone delikatnie chusteczki, którymi człowiek zakrywałby nos i usta, mogą chronić go przed wdychaniem szkodliwych czynników. Wentylację przerywanym ciśnieniem w połowie XVI wieku opisał natomiast słynny Wesaliusz, uznawany dziś za twórcę nowożytnej anatomii.

Na powstanie pierwszego sprawnego i stosowanego powszechnie respiratora nie trzeba było długo czekać. Wzorując się na projektach da Vinciego i opisach Wesaliusza, urządzenie wspomagające oddychanie, za sprawą francuskiego fizyka i chemika, który nazywał się Jean-François Pilâtre de Rozier, powstało już w XVIII stuleciu. Aż do 1799 r. ten właśnie model wykorzystywany był na potrzeby pruskich górników. To za sprawą Alexandra von Humboldta, niemieckiego podróżnika i przyrodnika, który w latach 1792–1797 pracował właśnie w urzędach górniczych. Respirator stosowany przez pracowników kopalń miał chronić ich płuca przed zanieczyszczeniami i tym samym wpłynąć na zmniejszenie śmiertelności w tej grupie zawodowej.

Pozostało 84% artykułu
Miesięczny limit darmowych artykułów został wyczerpany

Teraz 4 zł za tydzień dostępu!

Czytaj 46% taniej przez 4 miesiące

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Czytaj bez ograniczeń artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Odkrycia Medyczne Stulecia
Regulamin konkursu „100 lat innowacji w polskiej medycynie"
Odkrycia Medyczne Stulecia
Jak udawało nam się żyć bez prozacu?
Odkrycia Medyczne Stulecia
Rozwój medycyny zmienił świat
Odkrycia Medyczne Stulecia
HCV to jedno z ważniejszych odkryć końca XX w.
Odkrycia Medyczne Stulecia
Szczepienia – rewolucja w ochronie zdrowia