Nowy minister zdrowia studia skończył na Wydziale Lekarskim wrocławskiej Akademii Medycznej w 1974 roku. Początkowo pracował w Klinice Chirurgii Serca, później wyjechał na staż do Holandii. Po powrocie rozpoczął współpracę ze Zbigniewem Religą w tworzonej wówczas placówce kardiochirurgicznej w Zabrzu. To tam w 1985 roku Religa wykonał pierwszy udany przeszczep serca. Zembala asystował przy tych zabiegach, podobnie jak przy pierwszej operacji wszczepienia sztucznego serca człowiekowi. Postać prof. Mariana Zembali sportretowano w filmie „Bogowie" opowiadającym o tamtych wydarzeniach. Wcielił się w niego Piotr Głowacki, ale sam Zembala również wystąpił na ekranie — jako jeden z członków komisji etyki lekarskiej.

Prof. Zembala ma już pewne doświadczenie polityczne. W 2011 roku został przewodniczącym Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia, a w ubiegłym roku radnym sejmiku śląskiego z ramienia PO. Nie przeszkadza mu to jednak w prowadzeniu pracy naukowej. W dziedzinie chorób serca i transplantologii jest jednym z największych polskich autorytetów.

Prof. Zembala wspominając Religę i jego decyzję o przyjęciu funkcji ministra mówił w rozmowie z „Rzeczpospolitą": „Rozumiem ten wybór, z własnej perspektywy wiem, że gdy zostaje się dyrektorem szpitala, to więcej można zrobić dla pacjentów. A tym bardziej jeśli zostaje się ministrem".