Czy w przypadku wynajmu przez polski podmiot świadczący usługi transportowe wagonów kolejowych z zagranicy konieczne jest pobranie przez płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych (tzw. podatku u źródła)? Chodzi o wynajem wagonów od czeskiej firmy – pyta czytelnik.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 (tj. nieposiadających siedziby/zarządu na terytorium Polski), przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) (...) – ustala się w wysokości 20 proc. przychodów. Stosownie natomiast do art. 21 ust. 2 ustawy o CIT, należy przy tym uwzględnić umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Konieczne jest wyjaśnienie pojęć
Źródłem przychodów wskazanym w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, które odnosi się do wynagrodzenia z tytułu korzystania z rzeczowych składników majątku, są więc opłaty za „użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego". Aby zatem określić, czy udostępnienie przedmiotowych wagonów podlega opodatkowaniu podatkiem u źródła, należy ustalić, czy czynność ta może być traktowana jako „użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego lub handlowego", względnie „środka transportu" – w świetle przytoczonego art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT >patrz ramka.
Z treści definicji zawartej w słowniku języka polskiego wynika, że urządzenie to zespół elementów tworzących skomplikowaną całość, w szczególności zawierającą ruchome elementy. Wagony kolejowe wykonane są z wielu ruchomych elementów oraz mechanizmów. Można zatem twierdzić, że jest to zespół elementów. Wykładnia językowa prowadzi więc do wniosku, że wagony mieszczą się w pojęciu urządzenia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT.
W dalszej kolejności trzeba przeanalizować drugą część definicji, a więc określenia „przemysłowe w tym środki transportu", „handlowe" oraz „naukowe". Powstaje pytanie, czy w przypadku podmiotu świadczącego usługi transportowe, wagony są urządzeniami przemysłowymi, handlowymi bądź naukowymi, jeśli nie są one związane z produkcją (działalnością przemysłową) ani nie są wykorzystywane przez ten podmiot do handlu własnymi towarami.
