Współwłasność a zmiany w podatku od nieruchomości od 1 stycznia 2016 r.

Już za trzy i pół miesiąca wyodrębnianie lokali w celu zaoszczędzenia na podatku od nieruchomości przestanie być opłacalne.

Publikacja: 14.09.2015 07:00

Jak zaoszczędzić na podatku od budynków i budowli

Jak zaoszczędzić na podatku od budynków i budowli

Foto: Rzeczpospolita

1 stycznia 2016 r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Przepisy, które opublikowano w Dzienniku Ustaw z 28 lipca, pod poz. 1045, wprowadzają kilka nowych reguł dotyczących podatku od nieruchomości. Niektóre zmiany dotyczą opodatkowania lokali pozostających wspólną własnością kilku osób.

Garaże niesolidarne

Bez zmian pozostała zasada z art. 3 ust. 4 ustawy, w myśl której nieruchomość stanowiąca współwłasność albo będąca w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, jest odrębnym przedmiotem opodatkowania. W takim przypadku obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.

Pojawił się jednak wyjątek od tej zasady. Dotyczy on współwłasności w częściach ułamkowych tak szczególnego lokalu użytkowego, jakim jest garaż wielostanowiskowy w budynku mieszkalnym wraz z gruntem stanowiącym odrębny przedmiot własności. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy będzie ciążył na współwłaścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w prawie własności. Tym samym nie będzie mowy o zupełnej solidarności w zobowiązaniu podatkowym, która zakłada, że wszyscy ponoszą taką samą odpowiedzialność. Z oczywistych względów wydaje się to jednak rozwiązaniem bardziej sprawiedliwym niż przy ogólnych zasadach odpowiedzialności solidarnej.

Centrum handlowe

Druga ważna zmiana dotyczy budynków, w których wyodrębniono własność lokali. Dotychczas ich właściciele ponosili ciężar podatku od gruntu i części budynku stanowiącej współwłasność w zakresie odpowiadającym częściom ułamkowym wynikającym ze stosunku powierzchni użytkowej lokalu do powierzchni użytkowej całego budynku. W nowo dodanym art. 4a ustawy jest mowa o „nieruchomości wspólnej" w rozumieniu ustawy o własności lokali. O wysokości podatku zdecyduje udział w tak zdefiniowanej nieruchomości wspólnej.

Dotychczasowe reguły stwarzają pewne możliwości optymalizacyjne w podatku od nieruchomości. Otóż podatnicy, którzy jako współwłaściciele byliby zobowiązani do zapłaty podatku od całej powierzchni budynku, mogą wyodrębnić własność lokali w budynku, co znacząco zmniejsza ich obciążenia podatkowe.

Klasyczny przykład to sytuacja, w której dwie spółki deweloperskie, które wybudowały budynek centrum handlowego o powierzchni 100 000 mkw., mogą wyodrębnić własność dwóch lokali o powierzchni 100 m2 i płacić podatek tylko od 1/1000 powierzchni wspólnej. Gdyby nie wyodrębniły własności lokali, musiałyby zapłacić podatek od całej powierzchni, zgodnie z ogólną regułą solidarnej odpowiedzialności z art. 3 ust. 4.

Takie optymalizacje bywały jednak kwestionowane przez gminy i prowadziły do sporów sądowych. Orzecznictwo w tych sprawach bywało rozbieżne. Optymalizację zakwestionował np. WSA w Rzeszowie w wyrokach z 29 stycznia 2015 r. (I SA/Rz 1075/14) i z 2 lutego 2015 r. (I SA/Rz 1074/14). Po stronie podatników stawały inne sądy, np. WSA w Gliwicach w wyroku z 22 lipca 2014 r. (I SA/Gl 1753/13) i WSA w Poznaniu w wyroku z 25 lutego 2014 r. (III SA/Po 1140/13).

Koniec optymalizacji

Sytuacja powinna się wyjaśnić od 1 stycznia przyszłego roku, choć prawdopodobnie nie wszystkich podatników to ucieszy. Nowe przepisy zapewne położą kres opisanym tu optymalizacjom. Dlaczego? Przyjrzyjmy się kluczowej w tym przypadku treści definicji nieruchomości wspólnej z ustawy o własności lokali. Według jej art. 3 ust. 3 udział właściciela lokalu wyodrębnionego w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi.

Łatwo zatem zauważyć, ze podatek od nieruchomości od części wspólnej budynku obliczony według nowych zasad powinien być wyższy. Odnosząc nowe reguły do podanego wyżej przykładu dwóch spółek będących współwłaścicielami centrum handlowego, które wyodrębniłyby dwa lokale o równej powierzchni, będą one musiały zapłacić również podatek od połowy powierzchni wspólnej. Zatem operacja wyodrębnienia lokali w celu obniżenia podatku może się po prostu nie opłacać.

Nowe przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych będą obowiązywały od 1 stycznia 2016 r. i nie przewidziano tu żadnych wyjątków. Nowela nie przynosi przepisów, które przewidywałyby szczególne traktowanie lokali wyodrębnionych ze wspólnego budynku przed 1 stycznia 2016 r. Oznacza to, że opisane tu optymalizacje można stosować – choć ryzykownie – tylko do końca 2015 r.

Drobne kwoty jednorazowo

Drobną, ale ułatwiającą życie podatnika zmianą, jest wprowadzenie reguły jednorazowej płatności podatku, gdy jego wysokość jest niewielka. Według nowego art. 6 ust. 11 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 100 złotych, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty. Tym samym małe podatki od nieruchomości można mieć „z głowy" już do 15 marca.

1 stycznia 2016 r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Przepisy, które opublikowano w Dzienniku Ustaw z 28 lipca, pod poz. 1045, wprowadzają kilka nowych reguł dotyczących podatku od nieruchomości. Niektóre zmiany dotyczą opodatkowania lokali pozostających wspólną własnością kilku osób.

Garaże niesolidarne

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Sędzia zwrócił się do władz Białorusi o azyl. To "bohater" afery hejterskiej w MS
Sądy i trybunały
"To jest dla mnie szokujące". Szefowa KRS o sprawie sędziego Szmydta
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Prawo dla Ciebie
"Nowy rozdział dla Polski". Komisja Europejska zamyka procedurę artykułu 7
Sądy i trybunały
Zwrot w sprawie zmian w KRS? Nieoficjalnie: Bodnar negocjuje z Dudą