300 tys. zł dla męża za wypadek spowodowany przez żonę

Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku  4 września 2015 r. (sygn. akt V ACa 73/15).

Stracił całe zdrowie

Marian M. (dane zmienione) był pasażerem, a żona kierowcą, gdy doszło do wypadku z jej winy. Barbara M. została skazana za ten czyn na rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na 2 lata. Dużo gorsze skutki wypadku okazały się dla jej męża: ze zdrowego, aktywnego mężczyzny stał się kaleką, u którego stwierdzono łącznie 100-proc. uszczerbek na zdrowiu. Po wypadku przez 3 miesiące był całkowicie niezdolny do samodzielnej egzystencji. Nadal się leczy, nie jest w stanie pracować i pomagać żonie w prowadzeniu domu i opiece nad dziećmi. Ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności, utrzymuje się z 1200 zł renty.

Samochód żony był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej (OC). Ubezpieczyciel uznał odpowiedzialność i wypłacił Marianowi M. 150 tys. zł tytułem zadośćuczynienia za doznany ból i cierpienia. Poszkodowany uznał, że to za mało i wystąpił z powództwem m.in. o kolejne 150 tys. zł zadośćuczynienia. Pozwane towarzystwo ubezpieczeń stwierdziło, że roszczenie powoda wykraczające ponad przyznane dotychczas 150 tys. zł, jest wygórowane. Jego zdaniem stopień uszczerbku na zdrowiu nie jest istotnym kryterium przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, które musi być utrzymane w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa.

Sąd Okręgowy ustalił, że przed wypadkiem Marian M. pracował jako masarz, nieźle zarabiał. Sam wykonywał bieżące remonty w domu, grał w piłkę nożną i piłkę ręczną, jeździł na rowerze, z żoną chodził na dancingi. Lubił też spotykać się ze znajomymi na grillu. Po wypadku stał się bardziej nerwowy, martwi się o przyszłość dzieci. W domu może wykonać jedynie lekkie, niewymagające schylania się i wysiłku prace domowe, najlepiej czuje się w pozycji siedzącej. Nie ma mowy o uprawianiu sportu, a kontakty ze znajomymi ograniczyły się do spotkań przy kawie.

Jak oszacować cierpienie

Zdaniem Sądu poziom życia poszkodowanego nie może być jednym z kryteriów ustalania wysokości zadośćuczynienia.

- To, że w orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że suma pieniężna przyznana tytułem zadośćuczynienia ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej, a zatem winna wynagrodzić pozwanemu doznane krzywdy i ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, nie oznacza, że formą złagodzenia doznanych cierpień fizycznych i psychicznych musi być nabywanie dóbr konsumpcyjnych o wartości odpowiadającej poziomowi życia poszkodowanego – wyjaśnił Sąd.

Z kolei pogląd o utrzymywaniu zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa stracił obecnie znaczenie, ponieważ dochody i poziom życia społeczeństwa jest bardzo zróżnicowany. Nie można zwłaszcza rozumieć go jako odwoływanie się do dochodów najuboższych warstw społeczeństwa – stwierdził Sąd Okręgowy.

Mniej, bo może pracować

W jego ocenie, potwierdzonej przez orzecznictwo Sądu Najwyższego, podstawowym kryterium decydującym o wysokości zadośćuczynienia jest rozmiar krzywdy w postaci doznanych przez poszkodowanego cierpień fizycznych i psychicznych. A ten Sąd uznał za znaczny. W efekcie uznał powództwo Mariana M. za częściowo uzasadnione i zasądził na jego rzecz od ubezpieczyciela 80 tys. zł zadośćuczynienia. Dlaczego nie 150 tys. zł, jak żądał poszkodowany? Sąd wskazał, że mimo kalectwa Marian M. może pracować - przeciwwskazana jest jednie ciężka praca fizyczna.

- Wprawdzie możliwości ruchowe powoda są ograniczone, nie mniej może on samodzielnie poruszać się, prowadzić samochód, a więc nie jest on zupełnie wyłączony z życia rodzinnego i społecznego – uznał Sąd.

Marian M. zaskarżył wyrok. Żądał kolejnych 70 tys. zł zadośćuczynienia.

Sąd Apelacyjny przyznał mu rację uznając, że Sąd I instancji zasądził rażąco niską rekompensatę za krzywdę powoda.