Nowe zjawisko w Polsce
Polska przyjmuje uchodźców już od wielu lat. Tylko w latach 2005-2014 wniosek o nadanie statusu uchodźcy złożyło w Polsce ponad 89 tys. cudzoziemców. Byli to głównie obywatele Federacji Rosyjskiej, narodowości czeczeńskiej (głównie muzułmanie), ale o status uchodźcy w Polsce starali się także cudzoziemcy pochodzący z Bliskiego Wschodu i Afryki. Tylko w 2014 r. o taki status ubiegało się w Polsce m.in. 104 obywateli Syrii, 34 obywateli Afganistanu, 27 obywateli Iraku, 16 obywateli Iranu, 12 obywateli Egiptu, 12 obywateli Libii i 7 obywateli Erytrei.
W 2014 r. dokumenty uprawniające do legalnego pobytu w Polsce posiadało 175 066 cudzoziemców, w tym kartę pobytu w związku z nadaniem statusu uchodźcy (międzynarodowej formy ochrony) posiadało 1408 cudzoziemców, a w związku z udzieleniem ochrony uzupełniającej (unijnej formy ochrony): 3160 cudzoziemców.
Cudzoziemcy pochodzący z państw Bliskiego Wschodu i Afryki – których przyjazd budzi obecnie tak silne obawy – również od wielu już lat mieszkają w Polsce. W 2014 r. dokument uprawniający do legalnego pobytu w Polsce (m.in. karty pobytu w związku z otrzymaniem zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały, statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt tolerowany) posiadało 544 obywateli Iraku, 257 obywateli Iranu, 798 obywateli Syrii, 927 obywateli Egiptu, 183 obywateli Afganistanu, 7 obywateli Erytrei oraz 217 obywateli Libii.
W 1992 r. Polska przystąpiła do Konwencji dotyczącej statusu uchodźców sporządzonej w Genewie 28 lipca 1951 r. i rozpoczęła tworzenie systemu prawnego i recepcyjnego dla osób poszukujących w Polsce ochrony przed prześladowaniem. Obecnie w Polsce obowiązują rozbudowane przepisy prawne dotyczące sytuacji osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy (przede wszystkim zawarte w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP), a także istnieje system ich przyjmowania (m.in. ośrodki dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy, możliwość otrzymywania pomocy socjalnej w trakcie postępowania uchodźczego, a dla uznanych uchodźców – Indywidualne Programy Integracyjne).
To nie są uchodźcy, to migranci ekonomiczni